Günüzmüzde sanata bakış nasılsıdır ?Nasıl olmalı ?
Yaşadığımız yüzyılda sanat ilerliyor mu?Yoksa geriliyor mu ?Dünya da durum nasıl? Ülkemizde 2000 li yıllarda sanata bakış ne durumda ?Bu konulara değinmek istiyorum.Açıklama yapmıcam sadece sorularla doğruları bulmaya çalışalım.
Aslında günümüz sanatını ele almak için muhakkak birazcık eski zamanlara bakmakta ve analiz etmekte fayda görüyorum.Türkiye'de sanat tam anlamıyla ne zaman başladı? Ya da bir zaman dilimi koymak gerekiyor mu?Ya da sanatı Kendi yaşadığımız topluma göre mi yorumlamak lazım?Yaşadığımız toplumun yaşam biçimine göre mi sanat yapmak lazım?İslamda resim günahmıdır?Osmanlı halifelerinin yağlı boya tabloları yok muydu?Osmanlı halifelerinin eşleri nasıl giyinordu ?Tam bu noktada bu konuya netlik getirmesi açısından bir osmanlı padişah eşi ve kızının fotoğrafını eklicem
Daha örnekleri çoğaltmak mümkündür.Yukarıdaki fotoğraflarda sırasıyla vahdettinin kızları,eşleri,hürrem sultan yağlı boya tablosu v.s. v.s
Şimdi sanatla bu fotoğraflar arasında nasıl bir bağ kurmakta fayda var ?Alakasız gibi gelsede sanki bir incelik var ?
Bu derin konulara girmeden bir kaç örnek vermek istiyorum.Örneğin 3000 yıl önesine ait heykeller buluyoruz.Put perestliğin daha olmadığı dönemlerde,mesela bir venüs heykeli görürsünüz çıplak kolu kesik v.s Bugün o heykel sayesinde o döneme ait bilgiler ediniyorsunuz.Günümüzde acaba çıplak şekilde o heykeli yapmak,orta yerde de sergilemek mümkünmüdür :)Bu noktada şunu belirtmekte fayda görüyorum.Sanatçı belkide yaşadığı toplumun değerlerine bağlı olmalı buna saygıda diyebiliriz.Örneğin sırf polemik adına yapılan bir eser toplumun ününe getirilmemeli,bunuda doğru bulmuyorum.Nü yapacam diye çıplak bir adamın heykelini şehrin orta yerine koymadan önce ,yaşadığımız toplumun değerleri buna müsade ediyor mu,etmiyor mu,iyi analiz etmek lazım.Bir eser Hindistan'da başka görünür,Amerika'da başka...Bu noktada sanatçı tedirgin olabilir elbette;diyebilir ki ben dünya sanatçısımıyım ?yoksa sadece bu topluma hizmet eden bir sanatçısı mıyım ?Zor bir soru...
Heykelde asıl bakılması gereken ,heykeltraşın mermere,tunca,çeliğe,ahşaba v.s her ne malzemeyse onda işlediği işçiliktir,verdiği kavisler,ovallikler,kıvrımlar ve daha nice detay olmalıdır.Bu konular derin mevzular hemen bu noktada Atatürk'ün bir heykele bakarken ki fotoğrafına aşağıda bakınız .
Yukarıdaki resimide inceledikten sonra son bir örnek vereceğim.Şanlıurfada bulunan M.Ö 12000 yılına ait tapınakta heykeller var,sutunlarda kabartma yazılar ,resimler v.s Şimdi o resimler,heykeller,sayesinde M.Ö 12000 Yıl önesi insanlarının aslında ibadet eden,kıyafet giyen,tapınağa girerken banyo eden,akıllı ve dindar insanlar olduğunu bu şekilde anlıyoruz.Oysa bize öğretilen M.Ö 12000 Yıl önce taş devri,mağara adamları,frenk çakmataş,moloz taş :) hatırlarsınzı elbette hepimiz çocukken izlemişizdir.O döneme ait birde heykel fotoğrafı eklicem konuyu kapatacağım .
Her ne kadar ürkütücü olsada bize o kadar şey anlatıyor ki ...
Sanat parantez içinde (toplumları rencide etmicek düzeyde olursa) ,her şekilde kabul görülebilir diye düşünmemek elde değil.
Google Aramalar: Atatürk ve hanzade sultan ile ilgili ,vahdettin kızları,padişah eşleri,hanımları nasıl giyinirdi.Hürrem sultan'ın gerçek fotoğrafları,resimler ve yağlıboya tabloları,Sanat hakkında ve sanatın önemini anlatan güzel sözler,sabiha sultan,siyah beyaz fotoğrafları.Kanuni sultan Süleyman 'nın yağlıboya tablosu,tabloları,mihrimah sultan tablosu, v.s