Karakalem portre çizimlerinde en önemli unsur elbetteki benzerlik unsurlarıdır.Karakalem portre çizimlerinde eğer benzerliği yakalamada sorunlar var ise o zaman o resim için verilen emek,çaba,zaman bunların hepsi boşa gitmiştir.Tabi bu söylediğim profesyonel olarak çizenler içindir.Yani ressam karakalem portre çizimlerinden ücret alıyor ise o zaman portreyi benzetmek zorundadır.Eğer kişilerin portresini benzetememişse o zaman kendini biraz daha geliştirmeli ondan sonra ben ressamım yada profesyonelim diye ortaya çıkmalıdır.Bunu anlamak içinde yaptığı resimler içindeki geri dönüşümleri iyi analiz etmelidir.Şöyle ki eğer ayda 30 resim yapmışsanız bu 30 resim içinden sadece 1 tane olumsuz eleştiri gelmiş ise o zaman sorun yok demektir.Fakat siz ressamım diceksiniz ayda 30 portre ,resim,çizeceksiniz ve bu 30 resimden 25 tanesinden şikayet gelir ise !!! o zaman diğer 5 taneside sanata saygıdan sesini çıkarmamıştır.o zaman bu işi bırakıp kendini dahada geliştirmek için araştırmalı sormalı yada ressamlığı bırakıp hayatını başka türlü kazanmalı ve yahut amatör olarak hobi amaçlı çizimler yapmalıdır.Bir seçenek daha var !!! Ben sanatı sanat için yapıyorum diyip benzerlik önemli değil benim için demekle kendini kandırarak sanatına devam edebilir.
Bunları yazarken birazda çuvaldızı kendime batırayım. 10 yıl önceki çizimlerime bakınca iyiki bu işe yani karakalem portre sipariş işine, o zaman başlamamışım diyorum...Beklemek en iyi seçenekmiş.Eğer o zaman ortaya çıksaydım ben ressamım,ünlüyüm,süperim v.s diye,tepe taklak olurdum herhade.Çünkü şimdi yaşım 37 ve yeni anlıyorum ki,binerce portre çizdiğim halde halen kendimi tama olarak yeteri bulmuyorum.Halen araştırıyorum.Ama mevcut sanat piyasasına bakınca bu işi şuan için yapmakta mahsur görmüyorum.Zira portrelerimde benzerlik sorunu yok çünkü şikayet hiç yok ,eğer sanatseverler sürekli şikayetçi osaydı bu işi zaten moralmam yapmam imkansız.
Karakalem portrede benzerliği etkileyen faktörler
Son on yılda yaklaşık 2000 (ikibin) portre çizdim bu çizdiğim portrelerden edindiğim deneyimleri nacizane çok detaya inmeden paylaşmaya çalışacağım.
Karakalem portre çizerken öncelikle çizilecek kişinin fotoğraftaki duruşu önemlidir.Çünkü insan kafası ne kadar hareket eder ise değişiklikte o oranda benzerliği etkilicektir.Buna ilave olarak yüz kısmındaki kasların hareketide benzerliği aynı oranda etkiler.Kısaca örneklemek gerekir ise diyelimki başınızı yukarıya doğru kaldırdınız .Bu hareketle çene altı ,burun deliği ,gözükecek,gözler kısılacak v.s v.s...Bambaşka biri gibi bir durum ortaya çıkacak.Aynı şekilde gülen biri,ağlayan biri,somurtan biri,düşünen,sinirli,v.s v.s bunların hepsi aslında benzerliği birebir etkiler.Karakelm portre çizen ressamlar için bu konu çok önemlidir.Bunu ebetteki örnek resimler ile açıklamak zorundayım.Aşağıdaki resimi analiz etmeye çalışalım.
Bu resimi seçerken özellikle olayın kolayına kaçmak istemedim.Şöyle ki birbirine en yakın duruşu yani kişinin aynadaki yansımasını seçtim.Şimdi yukarıdaki resime dikkatlice yani bir ressam gibi bakalım.Benim gözüme ilk çarpan burun ve bir gözün saç ile kapanması diğer kısımlarıda siz bulun.Ben bu ikisi üzerinden açıklama yapacağım.Şimsi soldaki resimde burun tam karşıdana yakın,burun delikleri gözükmüyor,burun yan kenar konturları ortada,Diğer sağdaki resmin burnuna bakınca yan profile yakın,burun kalkık gözüküyor.Şimdi sadece burun benzerliği nasıl etkilemiş ? 1-soldaki burun sağdakine göre küçük duruyor.Bunun benzerliğe verdiği etki nedir ? Bana göre sağdaki 5 yaş daha büyük,daha kendine güvenen,gibi geliyor.İşte bazen ifade bile benzerliği çok etkileyebilir.Özeti şu Bu iki resim aynı kişi ama çok az olmasına rağmen biraz benzerlik farkı var.Size sipariş veren sanatsever sağdakini çizerseniz ya benim sevgilimin burnu bu kadar büyük değildi der !!!oysa burnunu en büyük gösteren pozu vermiştir.!
aşağıdaki örnek fotoğraflarda kişiler sadece makyajla bile ne kadar değişiyor inceleyiniz .
Yukarıdaki aynadan yansıyan fotoğraf örneğinden başlama sebebim öncelikle çizilecek portre için kişinin en iyi halini seçmek portre çizimi öncesi yapılacak en doğru tekniktir.Bu konuyu bu linkten detaylı okuyabilirsiniz .
Karakalem portrede fotoğraf seçim, nasıl olmalıdır ?
Şimdi asıl konumuza gelelim karakalem portre çizerken ressamın kalem hareketlerinin benzerliği nasıl etkilediğine bakalım.Kolay bir karakelm portre çizerken ressam yüz kısmındaki göz,kaş,burun,yanak,dudak,çene,alın,saç,yerlerinde nelere dikkat etmelidir ?İki tane aynı kişiye ait çizilmiş karakalem portre üzerinden gerçeğe yaklaşmaya çalışalım.Aşağıdaki resim ressamın kendini ressam sandığı dönemle eğitim adıktan sonraki döeneme ait iki resimdir.Soldakine iyi olmuş diyenler,burada zaman kaybetmesin.
Aşağıdaki resim leonardo dicabrio'nun farklı dönemlerde çizilmiş portresidir.Zamanla ve eğitimle bakış ,görüş ve kalem hakimiyetinin nasıl değiştiği ortadadır.Malesef sadece doğuştan yetenekle olmuyor.Güncel teknikleri takip etmek,modern malzemeler ve nerede eksikleirnin olduğunu bilmek gerek gerekiyor.Eğer ilk çiizmdekine herkes çok iyi omuş dese ve sizde buna inansanız o zaman iyi bir çizer olma şansınız yoktur.
Yukarıdaki leonardo'nun çizimindeki göze çarpan en önemli nokta yüz kısmındaki detayları çalışırken farklılıkların sınırlarını işlerken geçişlerdeki kaymaları minimize etme noktasındaki hataları görüyoruz.Birde tabiki kullanılan karakalem malzemesinin kalite farkı bariz ortaya çıkıuor.Mesela ilk resimdeki saç sadece 2B yada 3b ile çalışılmış oysa bugün o alan 2 çeşit yapılır bir 8b ile 2.si ise kömür tzuyla yapıp silgiyle ışıltılar vermektir.Tabiki ben 2. sini seçerdim.Birinci resimde neredeyse tek kalemle bütün portreyi bitirmeye çalışmış.Oysa bu karakalemde en az 4 çeşit jalem kulanılmalıydı.Kısaca saç 8B,Dudak hb,ten 2b,kaç kiripkler v.s mekanik sivri uçlu kalemler v.s v.s
Yukarıdaki örnektede resimlerin üzerine yazarak kısaca açıklamaya çalıştım.Aslıbda bu çizimleri çok detaylı inlerseniz uzun uzun anlatmama gerek kalmaz.Birinci çizim acemi,amatör ve basit karakalem çizimlere bir örnektir.İkinci resim karakalemde koyuluk açıklık ,gölge konusunda çok iyi gözüksede,bakış farkı vardır.Yani bayanın dudağı o kadar kaın olmamasına rağmen kalın yapmış.Üçüncü fotoda gerçeğe çok yaklaşmış karakelm malzemesi iyi durumda,kaşları,gözü iyi çalışmış ama burun kısmında ve dudak kısmında hata yapmıştır.Yanak kısmınıda unutmamak gerekiyor gerçekçen çok geniş yapmıştır.Burun dar omuş,dudak küçük olmuş yanak ise çok geniş olmuştur.Son resimde ise ressam gereçeğe en yakın yani en realist çizimini yapmıştır.Ondada eksik yok mu var elbet ama en azından kabul edilebilir düzeydedir.
